Dit is het jammer van een geheel andere orde. Een buitencategorie: het afkeurende oordeel. Op smaak gebrachte levertraan. Die hapt zo heerlijk weg. Een begripvolle reactie met een bittere afdronk. Het geitenwollen sokken jammer.
Een voorbeeld. Men neme: een jonge moeder, die niets liever had gedaan dan haar kindje borstvoeding geven, maar die net gierend van de hormonen uit pure wanhoop en frustratie na dagen tobben toch jankend en vloekend een flesje poedermelk heeft staan maken. Voeg daaraan toe: de meelevende kraamvisite, die de roze wolk weer vakkundig opblaast, moeder en kind er liefdevol op terugplaatst, en dan toch besluit met de woorden: “Wel jammer dat je geen borstvoeding geeft.”
Dodelijk!
Ik kreeg er laatst ook weer een door de strot geduwd. “Wat jammer dat je voor medicijnen gekozen hebt. Ik hoop zo dat hij daarmee zijn eigenheid niet verliest.” Voilá. De verwijtende drol, keurig ingepakt met een grote strik eromheen. Gevolgd door - uiteraard - een zoetgevooisd advies: “Misschien moet je toch nog eens met Angela praten over de keuzes die zij heeft gemaakt.”
Burp…
Wat is dat dan? Eigenheid?
Een kind dat knettergek wordt van alle prikkels die hij binnenkrijgt? Ruim een miljoen per dag. Allemaal even luid, even voelbaar, even dringend. Een kind dat uit pure frustratie met beide vuisten op zijn hoofd bonkt omdat alles mislukt: spelen met vriendjes, sport, muziek, schoolwerk. Dat zichzelf, anderen en de wereld om hem heen niet begrijpt en daardoor bij vlagen uitroept dat hij liever niet bestond?
Of een kind dat overloopt van levenslust, bruist van creativiteit en met een onstilbare honger de wereld om hem heen onderzoekt. Die van niets, iets kan maken. Die knutselt, uitvindt en plannen maakt voor nu en later. Die speelt met vriendjes en met taal. Die danst, zingt en muziek maakt. Die zonder aarzeling het voortouw neemt en zich met bravoure presenteert.
Zeg het maar!
Angela en ik hakken met hetzelfde bijltje. We hebben allebei een kind dat barst van de eigenheid en niet anders kan dan zich in de hoogste versnelling in het leven storten. In de volksmond ook wel ADHD genoemd. Alleen namen wij een verschillend besluit.
Zij gaf haar baan op om haar kind 24/7 te begeleiden. Zij legt hand in hand, zonder medicatie, de weg naar zijn volwassenheid af. Ik kan u verzekeren, dat is een intensieve en veeleisende taak die zij zichzelf heeft gesteld, en helaas ook een kansloze.
Ik gun mijn kind vrijheid en zelfstandigheid. Hem tot in het oneindige bij de hand nemen en beschermen draagt daar op geen enkele manier aan bij. Ik neem mijn verantwoordelijkheid als ouder, én vind mijn bestaan als mens belangrijk. Leven, ontdekken, leren en liefhebben. Als moeder en als individu. Wie zich totaal overgeeft aan het dienen van een ander, of dat nou je kind, je partner of een god is, doet niet alleen zichzelf maar vooral ook de ander tekort.
In dat kader citeer ik professor Sir Cyrill Chandler, 73 jaar, vader, opa, kinderarts en bestuursvoorzitter van Londen’s grootste ziekenhuis, met wie ik de eer had een prachtig gesprek te voeren:
"Je hebt het leukste kind dat je je kunt wensen, alleen, hij mist één lullig stofje in zijn hersenen, met alle gevolgen van dien. Pomp daar vooral alle liefde in die je in je donder kunt vinden, maar verwacht niet dat je daarmee het chemische proces in de hersenen verandert. Die strijd win je niet. Nooit. Je kunt je energie wel beter besteden.”Gaat u er voor uw eigen gemak maar van uit dat ik niet over een nacht ijs ben gegaan en mij uitvoerig heb laten informeren en adviseren door mensen die daar voor gestudeerd hebben en/of ervaring mee hebben. Op basis van al die feiten, gecombineerd met mijn visie op zelfstandigheid en vrijheid van het kind, aangevuld met emancipatoire en persoonlijke redenen, heb ik na een piekermarathon die zijn weerga niet kent, een besluit genomen. Doorkneed en doordacht. Opdat hij zijn eigenheid ten volle kan benutten. Ik leg hiermee geen verantwoording af. Dit zijn de feiten. Daar mag u van vinden wat u wilt, maar speld daar geen ‘jammer’ op.
Een weloverwogen besluit is per definitie niet jammer. Jammer is als je net niet de juiste kleur tas bij je nieuwe schoenen kunt vinden. Als de trein voor je neus wegrijdt, of als je een dagje strand hebt gepland en de hemel komt met bakken naar beneden. Dat is jammer. Oh, en niet openlijk voor je afkeuring uit durven komen. Dat is ook heel jammer.